Monday, April 1, 2019

କିମ୍ୱଦନ୍ତୀରେ ବ୍ରହ୍ମପୁର ଠାକୁରାଣୀ ଯାତ୍ରା


ମହୁରି ରାଜା ହରିହର ନରେନ୍ଦ୍ର ଦେବଙ୍କ କୃପାରେ ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶର ରାଜମହେନ୍ଦ୍ରୀ ଅଞ୍ଚଳରୁ ଦେବାଙ୍ଗ ସଂପ୍ରଦାୟର କିଛି ବୁଣାକର ପରିବାର ବ୍ରହ୍ମପୁର ଆସି ରାଜନଅର ସମ୍ମୁଖରେ ବସବାସ କରିଥିଲେ । ପ୍ରାଥମିକ ଭାବେ ସେମାନେ ଡ଼େରା ବା ତମ୍ୱୁ ଟାଣି ବସତି ରଚ଼ନା କରିଥିବା ଯୋଗୁଁ ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦା ସେମାନଙ୍କୁ ଡ଼େରା ନାମିତ କରିଥିବା କୁହାଯାଏ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅବସ୍ଥାରେ ସ୍ଥାୟୀଭାବେ ରାଜନଅର ପାର୍ଶ୍ୱବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଘରଦ୍ୱାର କରି ରହିଥିଲେ । କ୍ରମଶଃ ସେମାନଙ୍କ ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଥିଲା ଏବଂ ୧୮ ଗୋଟି ବସ୍ତିକୁ ସଂପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥିଲା ।

ବ୍ରହ୍ମପୁର ଠାକୁରାଣୀ ଯାତ୍ରାର ଉତ୍ପତ୍ତିକୁ ନେଇ ଏକ କିମ୍ୱଦନ୍ତୀ ଶୁଣିବାକୁ ମିଳେ । ଡ଼େରା ବୁଣାକର ସଂପ୍ରଦାୟ ମୁଖିଆଙ୍କୁ ମହୁରିରାଜା ବେହେରା ଉପାଧିରେ ଭୂଷିତ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କରି ବଂଶଧରମାନେ ଆଜି ଦେଶୀବେହେରା ନାମରେ ପରିଚ଼ିତ । ସେ ଥିଲେ ବଡ଼ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କ ପରମଭକ୍ତ ଓ ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳେ ଫୁଲ ଚାଙ୍ଗୁଡ଼ିଟାଏ ଧରି ଗାଁ ମୁଣ୍ଡ ମନ୍ଦିର ଯାଇ ପୂଜା ଅର୍ଚ୍ଚନା କରୁଥିଲେ ।

ଏକଦା ଚୈତ୍ରମାସ ମଙ୍ଗଳବାର ରାତ୍ରି ସମୟରେ ବେହେରା ନିଜ ଦାଣ୍ଡ ବାରଣ୍ଡାରେ ବିଶ୍ରାମ କରୁଥିବା ଅବସରରେ ରାସ୍ତାରେ କେହି ଜଣେ ଯୁବତୀର କ୍ରନ୍ଦନ ଶୁଣିବାକୁ ପାଇଲେ । ତାହା ପାଖକୁ ଯାଇ କାରଣ ପଚାରିବାରେ ମୁକୁଳା କେଶ କଳା ବସ୍ତ୍ର ପରିହିତା ଯୁବତୀ ଜଣକ କହିଲା ଯେ ସେ ବାପା ଘରକୁ ଯାଉଥିଲା । ରାତିରେ ବାଟ ଭୁଲିଯାଇଛି । ବେହେରା କହିଲେ ଏତେ ରାତିରେ କୁଆଡ଼େ ବାଟ ଖୋଜିବୁ ଝିଅ । ମୁଁ ତ ତୋର ବାପ ସମାନ । ଆଜି ରାତିକ ଆମ ଘରେ ରହିଯାଅ । କାଲି ସକାଳେ ବାଟ ଖୋଜି ଚାଲିଯିବୁ । ଏହି ସମୟରେ ବୁଢ଼ା ଦେଖନ୍ତି ତ ଯୁବତୀ ଜଣକ ସ୍ମିତହାସ୍ୟ ଦେଇ ରାସ୍ତା ଅପରପାର୍ଶ୍ୱର ଲତାଗୁଳ୍ମ ଦେଇ କୁଆଡ଼େ ଉଭେଇଗଲା । କିଛି ସମୟ ଖୋଜାଖୋଜି କରି ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ମନରେ ସେ ଘରକୁ ଫେରିଲେ ।

ତତ୍ ପରଦିନ ସକାଳେ ପ୍ରତିଦିନ ଭଳି ଫୁଲଚାଙ୍ଗୁଡ଼ି ଧରି ବୁଢ଼ା ଠାକୁରାଣୀଙ୍କୁ ଉପାସନା କରିବାକୁ ଗଲେ । ତେବେ ଯେତେଥର ସେ ଫୁଲମାଳ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କ ମସ୍ତକରେ ରଖୁଥାନ୍ତି ତାହା ତଳକୁ ଖସି ପଡୁଥାଏ । ବୁଢ଼ା ବିଚଳିତ ହୋଇ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କ ନିକଟରେ ଅଧିଆ ପଡ଼ିଲେ । କିଛି ସମୟ ପରେ ଶୂନ୍ୟବାଣୀ ହେଲା, ଆଜିଯାଏ ତୁମେ ମୋର ପୂଜା ଅର୍ଚ୍ଚନା କରି ଆସୁଥିଲ । କିନ୍ତୁ ଗତକାଲି ରାତିରେ ପରା ତୁମେ ମୋର ବାପା ହେଲ । ବାପାଙ୍କଠାରୁ ଝିଅ କିପରି ପୂଜା ଗ୍ରହଣ କରିବ ? ତୁମେ ଫେରିବା ରାସ୍ତାରେ ପ୍ରଥମେ ଯାହା ମୁହଁ ଚାହିଁବ ଆଜିଠୁଁ ସେ ହିଁ ମୋର ପୂଜା ଅର୍ଚ୍ଚନା କରିବ । ଅଗତ୍ୟା ଦେଶୀବେହେରା ବୁଢ଼ା ଫେରିଗଲେ ଏବଂ ଫେରନ୍ତା ରାସ୍ତାରେ ଜଣେ ଭଣ୍ଡାରିକୁ ଦେଖିଲେ । ସେହିଦିନୁ ଭଣ୍ଡାରି ସଂପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ ହିଁ ବ୍ରହ୍ମପୁର ଠାକୁରାଣୀଙ୍କ ପୂଜକ ହୋଇଛନ୍ତି ।

ଠାକୁରାଣୀଙ୍କ ପୂଜା ଅର୍ଚ୍ଚନାରୁ ଅବ୍ୟାହତ ପରେ ଯୋଡ଼ ହସ୍ତରେ ବୁଢ଼ା ଦେବୀଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କଲେ ସେ କଣ ଆଉ କେବେ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କ ସେବାର ସୁଯୋଗ ପାଇବେ ନାହିଁ । ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇ କହିଲେ, ମୁଁ ତୁମର ଝିଅ । ପ୍ରତି ଦୁଇବର୍ଷରେ ଥରେ ମୁଁ ବାପା ଘର ଯାଇ କିଛି ଦିନ ବିତାଇ ମନ୍ଦିର ଫେରୁଥିବି । ସେହିଦିନୁ ଠାକୁରାଣୀ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ଯାତ୍ରା ଅବସରରେ ଠାକୁରାଣୀ କିଛିଦିନ ପାଇଁ ଦେଶୀବେହେରାଙ୍କ ବାସଗୃହ ସାମ୍ନାରେ ନିର୍ମିତ ଅସ୍ଥାୟୀ କୁଟୀରରେ ରହି ପ୍ରତିଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଆଖପାଖ ସାହୀ ପରିକ୍ରମା କରି ପୁଣି ମନ୍ଦିରକୁ ଫେରନ୍ତି ।

ପାରମ୍ପରିକଭାବେ ବ୍ରହ୍ମପୁରର ଦେବାଙ୍ଗ ବୁଣାକାର ସଂପ୍ରଦାୟ ଆନୁକୂଲ୍ୟରେ ଠାକୁରାଣୀ ଯାତ୍ରା ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥାଏ । ଦେବାଙ୍ଗ ସଂପ୍ରଦାୟର ମୁଖ୍ୟ ଦେଶୀବେହେରା ଠାକୁରାଣୀ ଯାତ୍ରା ଆୟୋଜନର ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନ କରିଥାନ୍ତି । ଦେଶୀବେହେରାଙ୍କ ବାସଗୃହରେ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କ ପୀଠ ରହିଛି । ଲୋକ ବିଶ୍ୱାସରେ ଯାତ୍ରା ଅବସରରେ ବଡ଼ ଠାକୁରାଣୀ ନିଜ ବାପା ଘରକୁ ବୁଲି ଆସନ୍ତି । ଯାତ୍ରାର ବିଧିବିଧାନ ପାଳନରେ ବୁଢ଼ାଙ୍କ ବାଉଁଶ ଫୁଲଚ଼ାଙ୍ଗୁଡ଼ିର ସ୍ମୃତି ଆଜିଯାଏଁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଲାଭ କରୁଥିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଏ ।

No comments: